Integracja sensoryczna to sposób, w jaki nasz mózg odbiera i porządkuje bodźce, a następnie odpowiednio na nie reaguje. Integracja sensoryczna obejmuje taki systemy takie jak jak: system wzrokowy, słuchowy, węchowy, smakowy, czuciowy i przedsionkowy (odpowiedzialny za utrzymanie równowagi ciała).

Dlaczego integracja sensoryczna jest ważna?

Zachowanie harmonii pomiędzy docierającymi bodźcami a reakcją wytwarzaną przez organizm to warunek nabycia wielu umiejętności. Dzięki integracji sensorycznej człowiek uczy się chodzić, mówić, wykonywać najbardziej precyzyjne czynności. Przykładem właściwej integracji sensorycznej są naturalne odruchy pojawiające u niemowlęcia pod wpływem dotyku rodziców. U starszych dzieci właściwa interpretacja zewnętrznych sygnałów odpowiada nawet za nawiązywanie relacji z rówieśnikami. Integracja sensoryczna to klucz dla poprawnego rozwoju każdego dziecka.

Zaburzenia integracji sensorycznej

O zaburzeniach integracji sensorycznej mówimy wtedy, gdy układ nerwowy dziecka nie radzi sobie z przyswojeniem bodźców. Takie zaburzenia objawiają się na wiele sposobów – poprzez niepokojące zachowanie, niemożność opanowania pewnych umiejętności czy kłopoty z nauką.

Zaburzona reakcja na bodźce

Wyróżniamy kilka rodzajów problemów w zakresie integracji sensorycznej. Pierwszy z nich jest związany z wrażliwością na bodźce – dziecko może być nadreaktywne, czyli zbyt silnie reagować na sygnały, których inni zazwyczaj nawet nie dostrzegają. Nadreaktywnemu maluchowi przeszkadza faktura noszonego ubrania, hałas wydawany przez odkurzacz czy zmywarkę lub duża ilość kolorowych elementów w polu widzenia. Dzieci podreaktywne natomiast nie zwracają należytej uwagi na bodźce z zewnątrz – z tego powodu często upadają, zdają się nie słyszeć hałasu ani nie czuć brzydkich zapachów. Trzeci rodzaj dysfunkcji to nadmierne poszukiwanie wrażeń sensorycznych. Dziecko dąży wówczas do tego, by odbierać jak najwięcej bodźców z otoczenia. Stąd chęć pozostawania w ciągłym ruchu, zamiłowanie do głośnych miejsc lub stałe poszukiwanie coraz bardziej wyrazistych zapachów i smaków.

Problem z rozróżnieniem bodźców

Kolejny rodzaj dysfunkcji w zakresie integracji sensorycznej to trudności w rozróżnieniu bodźców – jest to tzw. dyskryminacja bodźców, czyli niedostrzeganie sygnałów pochodzących z danego systemu sensorycznego. Występuje ona w zakresie różnych zmysłów – wzroku, słuchu, węchu i smaku, dotyku, a także kontroli własnego ciała. U dzieci z zaburzeniami sensorycznymi może być ona powodem problemów z poruszaniem się, utrzymaniem równowagi, koordynacją ruchów w obrębie małej, jak i dużej motoryki. Rodzice dzieci cierpiących na każdy typ zaburzeń sensorycznych powinni skonsultować się z lekarzem.